آشنایی با سوهان وخواص آن
یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌هایی که معمولا با چای یا یک نوشیدنی گرم سرو می‌شود، سوهان است. این شیرینی خوشمزه که در دسته حلواها قرار دارد، بسیار مغذی و پرخاصیت می‌باشد. برای تهیه سوهان از مواد مختلفی استفاده می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به جوانه گندم اشاره کرد. تمامی این مواد دارای خواص زیادی هستند که برای سلامتی بسیار مفیدند. برای آشنایی با خواص سوهان با ما همراه باشید.
سوهان چیست؟
طبق تاریخچه مواد خوراکی، سوهان دارای قدمت زیادی است. این حلوای خوشمزه بین سالیان ۱۲۸۹ تا ۱۲۹۰ هجری تولید و کشف شد. سوهان در دوره قاجار در شهر قم پخته و بعد از آن به تولید انبوه رسید.
در ابتدا این حلوای لذیذ تنها با دست و کاملا سنتی تولید می‌شد. در حال حاضر ماشین آلات فراوانی برای تولید انبوه این شیرینی در اختیار تولید کنندگان قرار گرفته است که با کمک آن‌ها می‌توان میزان بالایی از این خوراکی را تولید کرد.
ازسوهان ايراني در ابتدا تنها در آداب و رسوم مراسم سلطنتی استفاده می‌شد. بعد از آن سوهان قم نه تنها در این شهر بلکه در تمامی ایران مصرف داشت. این نوع شیرینی یکی از خوشمزه‌ترین و لذیذترین شیرینی‌های ایران است که بسیاری از افراد از آن به عنوان یک سوغات ارزشمند چه داخل ایران و چه در سایر کشورها استفاده می‌کنند.
تاریخچه سوهان
تولید سوهان به دوران ناصرالدین شاه قاجار برمی‌گردد یعنی وقتی که از شیرینی برای افتتاح صحنه عقیق حرم حضرت معصومه، به عنوان پیش‌کش و پذیرایی مهمانان دربار استفاده شد. سپس به دلیل طعم مطبوع این شیرینی که در آن زمان به شکل یک حلوای نرم بود، رفته رفته فراگیر شد و به دست مناطق مختلف کشور رسید.
اما امروزه شیرینی سوهان با استفاده از قالب‌های ماشینی مخصوص و دستگاه‌های شیرینی پزی تولید می‌شود. به مرور زمان برای جلب حداکثری رضایت مصرف‌کنندگان، انواع مختلفی از سوهان به بازار عرضه شد و سعی تولیدکنندگان نیز این است که محصولات خود را هر چه بیشتر تنوع بدهند.
ارزش غذایی سوهان
منبع اصلی خاصیت سوهان جوانه گندم می‌باشد. رنگ قهوه‌ای روشن و عطر و طعم سوهان از مواردی هستند که نشان‌دهنده کیفیت آن است و این موارد وابسته به مواد اولیه آن می‌باشد. بیشترین خاصیت سوهان به دلیل وجود جوانه گندم است به همین دلیل پروتئین زیادی دارد و منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به ویژه ویتامین‌های گروه B و E هستند که آرام‌بخش اعصاب و روان است، همچنین به دلیل داشتن قندهای طبیعی باعث ذخیره‌سازی انرژی در ماهیچه‌ها شده و باعث بهبود عملکرد عضلانی و جلوگیری از خستگی و بی‌حالی می‌شود. نوع روغن و کره حیوانی که در برای تهیه سوهان استفاده می‌شود در کیفیت آن نقش مهمی دارد.
خواص سوهان
- کاهش کلسترول خون، جلوگیری از افسردگی و بهبود عملکرد قلب از جمله فواید زعفرانی است که در تهیه سوهان استفاده شده است.
- ویتامین‌هایی که در جوانه گندم وجود دارند مانند ویتامین B ،E، کلسیم، فسفر، روی، ید، سلنیوم، منیزیم در رفع شوره سر، جلوگیری از ریزش مو، همچنین بهبود انواع مشکلات پوستی و عدم ابتلا به سرطان موثر هستند.
- زرده تخم مرغ که جز مواد اولیه برای تهیه سوهان است، حاوی پروتئین فراونی است که در محکم شدن استخوان‌ها و بهبود عملکرد اعصاب بدن موثر است.
- هل از جمله چاشنی‌های خوشبو‌یی است که در رفع استرس و اضطراب موثر است.
- وجود پتاسیم فراوان در پسته باعث نشاط، جلوگیری از ابتلا به سرطان و سکته قلبی می‌شود.
کالری سوهان در هر صد گرم حدود ۵۵۰ کیلو کالری می‌باشد و در هر تکه از این حلوا حدودا ۲۰ گرم کالری نهفته است. بر خلاف باور عموم، مصرف سوهان در طول بارداری مضر نیست و مادران باردار می‌توانند از خواص این حلوا بهره‌مند شوند. توجه داشته باشید که اگر از سوهان به‌صورت مداوم استفاده کنید دچار اضافه وزن خواهید شد.
انواع سوهان
سوهان گل
این نوع سوهان، از اصلی‌ترین و سنتی‌ترین انواع سوهان است. سوهان گل از طریق روش سنتی و با دست تهیه می‌شود. این سوهان به شکل دایره‌های کوچک و بزرگ تولید می‌شود و در ظروف مخصوصی نیز بسته بندی و به فروش می‌رسد.
سوهان لقمه ای
سوهان لقمه ای یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین انواع سوهان است. همانطور که از نام این سوهان مشخص است، به صورت لقمه‌ای است و بعضی از تولید کنندگان نیز وسط سوهان را با مغز گردو، پسته و یا بادام پر می‌کنند. این نوع سوهان به کمک قالب تهیه می‌شود.
سوهان گزی
سوهان گزی نیز یکی از انواع سوهان است که طرفداران خاص خود را دارد و از جمله سوهان‌های خوش طعم است. در این نوع سوهان به جای استفاده از مغز گردو و پسته، وسط سوهان را با گز پر می‌کنند و از نظر اندازه از سوهان لقمه‌ای بزرگ‌تر است.
سوهان عسلی
از دیگر انواع سوهان، سوهان عسلی است که برای تهیه آن از شکر، عسل، مغز بادام و یا پسته استفاده می‌کنند. سوهان عسلی کمی شبیه به پولکی اصفهان است با این تفاوت که کمی سفت‌تر می‌باشد و برای تهیه آن از مغزها استفاده می‌شود.
سوهان کنجدی
سوهان کنجدی نیز شبیه به سوهان عسلی است. در سوهان کنجدی به جای استفاده از مغز بادام و پسته از کنجد استفاده می‌شود. سوهان کنجدی به اندازه یک سکه است که به جای قند در کنار چایی بسیار لذیذ است.
سوهان حبه‌ای
این نکته را باید بیان کنیم که برای تولید همه سوهان‌ها از مواد اولیه مشابه استفاده می‌شود و تنها تفاوتشان در شکل و ابعادشان است. سوهان مانند حبه قند است و به‌راحتی می توان آن را نوش جان کرد.
سوهان حلوایی
سوهان حلوایی شبیه به حلوای معمولی می‌باشد اما از لحاظ مواد اولیه با یکدیگرمتفاوتند. سوهان حلوایی نرم می‌باشد اما نسبت به دسر سوهان سفت‌تر است. سوهان حلوایی برای کودکان بسیار مناسب و لذت‌بخش است.
دسر سوهان
دسر سوهان به شکل مایع است و شبیه به سوهان حلوایی است و از آن به‌عنوان دسر می‌توان استفاده کرد. طعم این سوهان مانند سوهان گل است. از سوهان مایع می‌توان برای دسر و همچنین بهتر شدن هضم غذا استفاده کرد.