مراحل کاشت پسته از صفر تا صد
یکی از خوراکی‌های پرطرفدار که ارزش غذایی بالایی دارد پسته می‌باشد. بزرگترین تولیدکننده پسته در جهان ایران است و استان کرمان و شهرستان رفسنجان، مراکز اصلی تولید پسته در ایران هستند. پرورش پسته یک امر طولانی مدت است زیرا پسته دارای دوره رشد طولانی است زیرا 8 سال زمان نیاز است تا درخت پسته ثمر دهد، اما ارزش بالای پسته و توانایی صادراتی بالای آن ارزش صبر کردن و کاشت و پرورش پسته را دارد. در این مطلب توضیحات کاملی درباره کاشت و پرورش پسته برای علاقمندان به باغبانی و طرفداران پسته آورده‌ایم.
درخت پسته
درخت پسته، یکی از درختانی است که در مناطق معتدل و گرم توانایی رشد دارد و مناسب مناطق سردسیر نیست زیرا در برابر سرماهای شدید نمی‌تواند دوام بیاورد. ریشه‌های پسته به گونه‌ای هستند که در خاک کاملا عمیق می‌شوند؛ بنابراین خاکی که برای کاشت پسته انتخاب می‌شود باید دارای قابلیت نفوذ خوبی باشد تا ریشه‌ها بتوانند به خوبی در آن نفوذ کنند. معمولا ارتفاع درختان پسته کم است. بعد از اینکه نهال پسته کاشته شد، چند سال طول می‌کشد تا به بار بنشیند.
نحوه کاشت پسته
برای كاشت پسته بايد زمینی انتخاب شود كه دارای خاک لوم و حداقل عمق خاک نیز، سه متر باشد. برای کاشت درخت پسته می‌توان از دو روش زیر استفاده کرد:
روش کشت مستقیم
در این روش پسته به صورت مستقيم در زمين اصلی کاشته می‌شود. اگر آب باغ شور نباشد می‌توان پسته را در زمين اصلی سبز كرد، چون در این روش رشد نهال بيشتر است. در اوايل فروردين ماه ابتدا پستهها را شسته و سپس آن‌ها را در آب بخوابانید. آب آن‌ها را دو تا سه بار عوض كنيد و اجازه دهید تا ۲۴ ساعت در آب خیسانده شوند، بعد از این مدت آن‌ها را از آب دربیاورید. سپس بين يک پارچه نخی که بر روی سینی پهن شده است، در يک اتاق كه دمای ۲۴ درجه سانتی گراد دارد قرار دهید تا زمانی كه جوانه بزند.
دقت کنید که رطوبت پستهها همواره حفظ شود یعنی پارچه خشک نشود و زمانی که جوانه‌ها حدودا نيم سانتی‌متر شدند، آن‌ها را به زمين اصلی منتقل کنید. در هنگام كاشت جوانه‌ها باید به سمت پايين باشند. بعد از اینکه پسته در خاک کاشتید، روی سطح خاک را مخلوطی از كود گاوی و ماسه بريزيد و اگر احتمال می‌دهيد پستهها توسط جانورانی مانند روباه و كلاغ بيرون آورده می‌شوند روی آن‌ها را با خار و يا ظرف يك‌بار مصرف بپوشانيد تا جوانه‌ها حفظ شوند.
روش گلدانی
در روش دوم باید ابتدا بذر پسته داخل پلاستيک کاشته شود و بعد از اینکه پستهها سبز شدند باید به زمين اصلی منتقل شوند. بهترین زمان برای کاشت نهال پسته در گلدان در طول فصل تابستان است. با استفاده از این روش می‌توان در مصرف آب صرفه‌جویی کرد. در اين روش ممکن است گلدان‌ها به صورت آزاد در كنار هم قرار داده شوند يا به صورت کرتی درآيند. بعد از اینکه بذرهای مورد نظر خيسانده و ضدعفونی شدند، دو عدد بذر در عمق ۳ تا ۲ سانتی‌متری خاک گلدان قرار دهید و روی آن را با ماسه يا خاک اره بپوشانید. زمان كاشت پسته در گلدان اواخر زمستان و اوايل بهار است. درصورت توليد نهال پسته گلدانی در گلخانه، می‌توان در پاييز يا اوايل زمستان نيز بذرها را کاشت. از مزایای این روش علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، بالا بردن بازده توليد نهال، سهولت و عدم محدوديت زمانی در امر جابه‌جايی گلدان‌ها است.
فاصله مناسب کاشت درختان پسته
در کاشت نهال پسته فاصله مناسب باید رعایت شود تا فضای کافی برای رشد کردن وجود داشته باشد. فاصله کاشت هر درخت پسته با درخت بعدی معمولا حدود 4 تا 5 متر است. به دلیل اینکه درختان پسته در حدود 10 متر رشد می‌کنند، در ردیف‌های کاشت درخت پسته باید 5 تا 6 متر فاصله رعایت شود.
نهال پسته باید در قسمت‌هایی کاشته شود که نور خورشید به طور کامل به آن برسد. تابش نور خورشید به درخت پسته در باردهی آن اثر مثبت دارد. PH خاک برای کاشت درخت پسته باید حدود 7 تا 7.5 باشد. بنابراین خاکی که دارای اسیدیته خنثی است، برای کاشت بسیار مناسب می‌باشد.
نحوه آبیاری درخت پسته
درخت پسته به آبیاری روزانه نیازی ندارد بلکه جز آن دسته از درختانی است که به آب کمی نیاز دارد، به همین دلیل است که در مناطق بیابانی و گرمسیری دوام می‌آورد. حتی در ماه‌هایی که بارندگی وجود ندارد به آبیاری نیاز نیست. آبیاری در شرایط عادی به صورت یک هفته در میان بسیار مناسب است.
شرایط کاشت درخت پسته
پرورش پسته یک امر طولانی مدت است زیرا دوره رشد طولانی دارد، به‌طوریکه برای رسیدن به محصول باید 8 سال صبر کرد اما ارزش بالای پسته و توانایی صادراتی آن ارزش صبر کردن و کاشت و پرورش پسته را دارد. در ادامه شرایط محیطی مناسب برای کاشت پسته در گلدان را بررسی می‌کنیم:
خاک مناسب برای کاشت پسته
خاک مناسب پسته، ترکیب خاکی دو قسمت ماسه و دو قسمت خاک زراعی مرغوب و یک قسمت کود دامی پوسیده که ترجیحا کود گاوی است یا خاک‌برگ پوسیده می‌باشد.
آبیاری پسته
پسته در مقابل خشکی و کم آبی بسیار مقاوم است و به آب کمی نیاز دارد.
دمای مناسب برای کاشت پسته
درخت پسته می‌تواند در سرمای شدید زمستان تا ۲۰ درجه زیر صفر و در گرمای تابستان تا ۴۵ درجه سانتی گراد را تحمل کند .
نور مناسب برای کاشت پسته
پسته جز گیاهان آفتاب دوست است که نور مستقیم خورشید تاثیر زیادی بر تولید محصول آن دارد.
زمان کاشت پسته
بهترین زمان برای کاشت پسته به شرایط محیطی، رقم گیاه و نحوه تکثیر آن بستگی دارد. به طور کلی برای زمان کاشت پسته به چند مورد کلی زیر توجه شود:
- در روزهای آفتابی و گرم تابستان و يا يخبندان و روزهایی كه باد شديد است از كاشتن نهال پسته خودداری کنید.
- درمنطقه‌ای که آب و هوای گرم و متعدل دارد و همچنین در نواحی که دارای اقلیم نيمه سردسير هستند، بهترين زمان كاشت نهال پسته، فصل پایيز و پس از خواب رفتن نهال است.
- در منطقه‌هاییکه اقلیم سردسير دارند، بهترین زمان کاشت نهال پسته بعد از سپری شدن يخبندان است.
- زمان كاشت نهال پسته در فصل پایيز باید به گونه‌ای تنظيم و برنامه ریزی شود كه ريشه نهال با محيط جديد قبل از فرا رسيدن يخبندان انس پيدا کند، بنابراین باید انتهای زمان كاشت ۲ تا ۳ هفته قبل از بيداری ظاهری نهال درخت پسته باشد.